- Dziesięciolecie, czyli taka okrągła rocznica, którą się świętuje, wypadło w 2019. Ale ubiegły rok był u nas tak intensywny, że obchodów jubileuszu już byśmy nie zmieścili – twierdzi Tomasz Tyczyński, kurator Muzeum Witolda Gombrowicza. - Zdecydowaliśmy, że świętować będziemy w tym roku. Dlaczego? Otóż nasz patron wielką wagę przywiązywał do numerologii, do liczb. Ważną liczbą było dla niego 22. Uznaliśmy, że na rok jubileuszowy idealna jest połowa tej wartości, czyli 11.
Wymyślić muzeum
MWG wystartowało – po prawie czteroletnim remoncie pałacyku Jerzego Gombrowicza, brata Witolda – 10 października 2009 roku. W oficjalnym otwarciu wzięła udział wdowa po pisarzu, Rita Gombrowicz.
- W sytuacji, w której nie dysponujemy zbyt wieloma eksponatami, musieliśmy to muzeum wymyślić na nowo. Na dodatek znajdujemy się w dość trudnym miejscu – z dala od ośrodków akademickich, tych humanistycznych – zauważa Tomasz Tyczyński. - A musieliśmy stworzyć miejsce, do którego ludzie będą chcieli przyjeżdżać wielokrotnie. Stąd pomysł, by zapraszać pisarzy i rozmawiać o literaturze, by organizować koncerty z ważnym tekstem czy małe, okołogombrowiczowskie formy teatralne.
Prof. Jerzy Jarzębski na określenie działalności MWG użył określenia „muzeum w ruchu” i – zdaniem pracowników placówki – jest to trafny termin.
Wsola szybko stała się miejscem, w którym warto bywać. Początkowo muzeum odwiedzało rocznie 4 tys. osób, teraz to ponad 13 tys.
https://www.cozadzien.pl/kultura/rozbudowa-muzeum-we-wsoli/61918
Tokarczuk, Leociak, Seweryn
W ciągu 11 lat działalności muzeum zorganizowało 154 imprezy. Niektóre z nich były dwudniowe, kilka - jak festiwal Opętani Literaturą – wielodniowe. Łącznie w muzeum i z inicjatywy muzeum odbyło się 225 wydarzeń, w tym: 48 spektakli i czytań aktorskich, 95 koncertów, 76 spotkań z pisarkami i pisarzami, artystami, wykładów i dyskusji literackich, sześć wystaw i prezentacji, np. przedmiotów Witolda Gombrowicza przekazanych przez Ritę Gombrowicz, listów Gombrowicza do Juana Carlosa Gomeza, rękopisu „Kronosa”, obrazów Kazimierza Głaza). We Wsoli gościli m.in. dwukrotnie Olga Tokarczuk, Andrzej Stasiuk, Zbigniew Kruszyński, Inga Iwasiów, Stefan Chwin, Marian Pilot, Marek Bieńczyk, Łukasz Orbitowski, Dorota Masłowska, Weronika Murek, Marcin Wicha, Anna Cieplak, Maciej Hen, Jerzy Sosnowski, Michał Rusinek, prof. Roman Loth, Ksawery Jasieński, Miguel Grinberg, Jacek Wakar, Wojciech Majcherek, Jarosław Klejnocki, Aleksander Fiut, Jacek Leociak, Andrzej Seweryn, Daniel Olbrychski, Edyta Jungowska, Joanna Trzepiecińska, Krzysztof Globisz, Teresa Lipowska, Adam Ferency, Jan Nowicki, Mariusz Bonaszewski, Piotr Machalica, Anna Seniuk, Maja Komorowska, Danuta Stenka, Wiktor Zborowski, Dorota Segda.
W muzeum i w parku zagrali i zaśpiewali m.in. Martyna Jakubowicz, Stanisław Soyka, Mirosław Czyżykiewicz, Magda Umer, Andrzej Poniedzielski, Gaba Kulka, Grażyna Auguścik, Jacek Kleiff, Machina El Tango, Grażyna Łobaszewska, Royal String Quartet, Grzegorz Turnau, Grażyna Auguścik, Pablopavo i Ludziki, Hanna Banaszak, Lech Janerka, Gerard Edery, Elżbieta Adamiak, Muniek i przyjaciele, Lao Che, Katarzyna Groniec, Renata Przemyk, Dorota Miśkiewicz i Marek Napiórkowski, Nahorny Trio.
Marka nagrody Gombrowicza
- Od początku działalności staramy się pozyskiwać nowe artefakty związane z Witoldem Gombrowiczem. To głównie rzeczy osobiste – mówi kurator MWG. - Bardzo nas cieszy, że udało się kupić korespondencję Gombrowicza, że mamy wannę z mieszkania Rity i Witolda Gombrowiczów z Vence, a także nocnik, który Gombrowicz podarował swojemu argentyńskiemu chrześniakowi Adrianowi Russovichowi.
Jednym z najnowszych, bardzo dla muzeum cennych, nabytków jest pierwsze argentyńskie wydanie „Ferdydurke” z 1947 roku.
Muzeum organizowało także przeglądy adaptacji literatury i kongres tłumaczy Gombrowicza, wydało dwie książki. W kwietniu 2015 roku Wsolę odwiedził z rodziną Renaud Gombrowicz, wnuk Janusza Gombrowicza, brata Witolda.
- Bardzo ważnym dla nas wydarzeniem jest, ustanowiona w 2015 roku, Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza za debiut prozatorski, rozumiany jako pierwsza lub druga książka danego autora napisana prozą artystyczną – mówi Ewa Witkowska. - Pierwsza edycja rozstrzygnięta została w 2016 roku. W tym roku przygotowujemy jubileuszową, piątą edycję. I możemy powiedzieć, że nagroda już zbudowała markę; jesteśmy wśród pięciu – siedmiu najważniejszych nagród literackich w Polsce.
Gombrowicz w BUW-ie
We wrześniu 2017 roku w Vence, gdzie Witold Gombrowicz spędził ostatnie lata życia, otwarta została Espace Museal Gombrowicz (Przestrzeń Muzealna Gombrowicza). Natomiast 15 maja ubiegłego roku porozumienie o współpracy między MWG a Vence podpisali wicemer Vence Evelyne Temmam i kurator Tomasz Tyczyński. - To bardzo znaczące dla nas wydarzenie – twierdzi Ewa Witkowska.
W ubiegłym roku przypadała 50. rocznic śmierci autora „Ferdydurke” i z tej okazji sejmik Mazowsza ustanowił 2019 Rokiem Gombrowicza na Mazowszu. W związku z tym MWG przygotowało i przeprowadziło we Wsoli, Radomiu, Warszawie, Vence i Paryżu 13 wydarzeń, w tym 14 koncertów, sześć spektakli i aktorskich czytań, cztery wystawy, 10 wykładów i spotkań poświęconych literaturze i sztuce.
A 23 stycznia w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego otwarta zostanie duża wystawa „Gombrowicz” - zdradza wicekurator MWG. - To wystawa planszowa, na którą składają się interesująco zaaranżowane cytaty z dzieł Gombrowicza oraz fotografie przedstawiające pisarza. Autorem koncepcji plastycznej jest Adam Orlewicz, a scenariusz przygotowała Anna Spólna. Podczas wernisażu fragmenty utworów Gombrowicza przeczyta Mariusz Bonaszewski.
Wystawa w BUW-ie prezentowana będzie do końca marca. Potem pojawi się w Radomiu i innych miastach.
