Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjEiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

Spacerkiem po mieście. Resursa obywatelska

Spacerkiem po mieście. Resursa obywatelska

W Radomiu resursa obywatelska została założona pod koniec 1829 roku. Na początku wynajmowała pomieszczenia w kamienicy przy ul. Lubelskiej 2 (obecnie ul. Żeromskiego), należącej do rajcy miejskiego Piotra Kociubskiego. Organizowano tu okolicznościowe imprezy i spotkania towarzyskie; przedstawienia dawały objazdowe trupy teatralne. Resursa miała własną bibliotekę z czytelnią. Rozwiązywana i reaktywowana trzykrotnie, za tym ostatnim razem – w 1852 roku na swoje potrzeby wydzierżawiła dopiero co wybudowany na działce należącej do szpitala św. Kazimierza budynek. Inwestorem, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli, była Rada Opiekuńcza Zakładów Dobroczynnych Powiatu Radomskiego. Jej członkowie chcieli mieć obiekt, z którego dochody przeznaczano by na działalność lecznicy.

Parterowy budynek w stylu neorenesansowym z piętrową częścią frontową, zwieńczoną tympanonem z płaskorzeźbą przedstawiającą personifikację Caritas (dobroczynności) zaprojektował Ludwik Bartłomiej Radziszewski – pomocnik budowniczego guberni radomskiej i autor projektu m.in. pałacyku Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Radomiu. Trójkątny szczyt gmachu wieńczą posągi trzech muz – Klio, Melpomene i Euterpe. Jak czytamy w Retropedii Radomia, autorem płaskorzeźby i prawdopodobnie figur muz był Wojciech Święcicki – wybitny rzeźbiarz warszawski. Do budynku przylegają dwa parterowe skrzydła boczne - od ul. Malczewskiego i od Struga. Wnętrza przystosowano do organizowania dużych imprez – koncertów, balów, zabaw, loterii czy przedstawień teatralnych. Ich oryginalny wystrój - m.in. żyrandole i żeliwne galerie z tarasami na słupach - nie zachował się.

Członkowie resursy obywatelskiej korzystali z okazałego gmachu aż do wybuchu I wojny światowej, z krótką przerwą w latach 1861-1867, kiedy klub rozwiązały władze carskie. W latach 80. XX wieku resursa obywatelska była głównym ośrodkiem życia kulturalnego w mieście – w pięknym budynku odbywały się przedstawienia teatralne i koncerty, wystawiano opery i operetki, organizowano bale, odczyty, loterie fantowe i rozmaite imprezy charytatywne.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjciIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+

W 1914 roku resursa przeniosła się do lokalu przy ul. Lubelskiej 19. Pięć lat później zajęła pomieszczenia w kamienicy Lubelska 41, a w 1922 zawędrowała do kamienicy Lubelska 28. Z powodu ciasnoty działalność trzeba było mocno ograniczyć - organizowano odczyty, kameralne spotkania i grę w karty. Resursa obywatelska przestała istnieć wraz z wybuchem II wojny światowej.

Nazwa jednak pozostała – resursą nadal nazywano piękny budynek przy ul. Warszawskiej, później Malczewskiego 16. W czasie I wojny działał tu szpital wojskowy. Na początku listopada 1918 Zygmunt Słomiński, cywilny komisarz miasta wydzierżawił gmach miejskiej organizacji PPS i Radzie Związków Zawodowych na Dom Ludowy. Na krótko, bo w czasie wojny polsko-bolszewickiej znowu ulokowano w nim lazaret.

We wrześniu 1921 roku obiekt przejął Związek Specjalny dla Wspólnego Utrzymania Szpitali w Mieście Radomiu i Powiecie Radomskim. Ten rok później oddał, w celach absolutnie komercyjnych, salę widowiskową i kilka mniejszych pomieszczeń od frontu właśnie utworzonej sekcji dochodowo-teatralnej pod nazwą Teatr Rozmaitości. W związku z tym budynek, pod kierunkiem architekta powiatowego Alfonsa Pinno, gruntownie wyremontowano. Samą salę powiększono (do ponad 200 miejsc) i zaadaptowano na potrzeby teatru.

W czasie II wojny światowej okupant utworzył w gmachu przy ul. Malczewskiego Deutsches Haus – placówkę kultury dla Niemców.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjQxIiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

W 1945 roku nieruchomość przejęło miasto, a w kwietniu 1946 w wyremontowanym budynku działalność rozpoczął Dom Kultury Robotniczej, przemianowany trzy lata później na Powiatowy Dom Kultury. Potem był tu Dom Kultury Radomskich Zakładów Garbarskich, a jeszcze później DK Radomskich Zakładów Obuwniczych. W 1955 roku Miejska Rada Narodowa wyraziła zgodę na przejęcie sali widowiskowej i lewego skrzydła budynku przez Ogólnopolskie Przedsiębiorstwo Rozpowszechniania Filmów. Kilka miesięcy później OPRF uruchomiło kino Przyjaźń. W 1977 natomiast powstało w tym samym budynku drugie - Pokolenie. Oba wyświetlały filmy do 1990 roku.

 

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".

Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjMiIGRhdGEtcmV2aXZlLWlkPSI0NGIxNzY0MWJjOTg4OTU5NmEyZDdiN2ZkNTRiNWZlNSI+PC9pbnM+DQo=

#WieszPierwszy

Najnowsze wiadomości

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE1IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Najczęściej czytane

PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K
PGlucyBkYXRhLXJldml2ZS16b25laWQ9IjE5IiBkYXRhLXJldml2ZS1pZD0iNDRiMTc2NDFiYzk4ODk1OTZhMmQ3YjdmZDU0YjVmZTUiPjwvaW5zPg0K

Polecamy